Początki istnienia Józefowca wiążą się z działalnością proboszcza chorzowskiej parafii św. Marii Magdaleny – księdza Józefa Bedera. W 1826 roku nabył on od księcia Franciszka Ludwika Hohenlohe tereny położone na zachód oraz na północ od Dębu. Na ziemiach tych ks. Beder ustanowił dwie kolonie: Bedersdorf (Bederowiec – tereny dzisiejszego Osiedla Tysiąclecia) oraz Josefsdorf (Józefowiec, zwany też Józefatem). Ksiądz Beder założył w nowej kolonii 30 gospodarstw chałupniczych, przydzielając każdemu dwie morgi ziemi, na podstawie umowy dziedziczno-dzierżawnej. W tym czasie Józefowiec pokryty był połaciami lasów, z których drewno służyło do wyrobu węgla drzewnego. Często dochodziło tu do wszelakich kradzieży, dlatego też Józefowiec zwany był Kradziejowem. Mimo tego ilość mieszkańców systematycznie rosła.
W 1838 roku w pobliskim Dębie założona została kopalnia Waterloo, której jeden szyb maszynowy (a później wydobywczy) Gneisenau znajdował się na południe od dzisiejszego cmentarza józefowskiego, a drugi Blicher na samym terenie cmentarza. Właścicielami kopalni byli: John Baildon, klasztor Bożogrobców z Miechowa, szpital Ducha Świętego w Bytomiu i parafia w Chorzowie Starym. W roku 1869 właścicielem został: Anton Klausa, a w roku 1890 Fritz Friedlander–Foul.
W 1873 roku teren kolonii zamieszkiwało już 1000 osób. W roku 1875 Józefowiec został samodzielną gminą. Spora część mieszkańców zajmowała się rolnictwem, jednak większość zatrudniona była w licznych zakładach przemysłowych powstających na terenie kolonii oraz w pobliskim Wełnowcu. Dzięki dużym zasobom wydobywano na tym terenie glinę i piasek.
W roku 1894 wieś weszła w skład gminy Dąb. Na przełomie XIX i XX wieku w Józefowcu powołanych do życia zostało wiele organizacji kulturalno-oświatowych, sportowych i związkowych. Bardzo dynamicznie rozwijało się również budownictwo mieszkalne. W 1901 roku wybudowano przy ówczesnej ulicy Bedera (dzisiejsza Józefowska) szkołę wg. projektu Eugena Vogta (dzisiejsza filia SP Nr 17). W 1907 roku ukończono wybrukowanie ulicy Bedera, a w 1910 roku wybudowano przy niej drugą szkołę (dzisiejsze XIV Liceum Ogólnokształcącego im. mjr Henryka Sucharskiego).
W czasie powstań wielu mieszkańców weszło w szeregi oddziałów powstańczych m.in. w skład batalionu Rudolfa Niemczyka, który podlegał pod pułkownika Walentego Fojkisa. W 1924 roku Józefowiec wraz z kolonią Agnieszka znalazł się w granicach Wełnowca, który stał się gminą miejską.
W roku 1935 wybudowany został kościół św. Józefa Robotnika, w którym pierwszym proboszczem został ks. Paweł Michatz. W 1968 roku rozpoczęto przebudowę Józefowca, burząc stare zabudowania. Powstały osiedla: Szczecińska-Nowotki, Ściegiennego, Słoneczna oraz osiedle w rejonie ulic: Promiennej, Daszyńskiego, Pietrusińskiego i Różanowicza.
Na terenie Józefowca znajduje się filia szpitala im. Stanisława Leszczyńskiego, w budynku dawnej restauracji Geislera mieści się Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji. Wzdłuż łącznika ulicy Józefowskiej siedzibę mają: Archiwum Państwowe oraz Oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Na terenie należącym niegdyś do Zakładów Optycznych Iwoka stanął budynek Izby Celnej, a w miejscu Zakładów Wytwórczych Urządzeń Sygnalizacyjnych siedzibę ma firma Bombardier. W Józefowcu znajdują się też trzy szkoły: SP Nr 17 im. Tadeusza Kościuszki (filia przy ul. Józefowskiej), Gimnazjum Nr 9 im. mjr Romualda Traugutta oraz XIV Liceum Ogólnokształcącego im. mjr Henryka Sucharskiego.
Aktywną działalnością na terenie dzielnicy odznaczali się: wspomniany powyżej proboszcz parafii św. Józefa Robotnika – ks. Paweł Michatz, misjonarz i działacz społeczny – ks. Jan Rzymełka, malarz artysta – Jan Duda Gracz, działacz samorządowy – Jan Gacmanga oraz alpinista-himalaista – „Walek” Ignacy Nendza.
W wyniku podziału administracyjnego od 1997 roku Józefowiec wraz z Wełnowcem tworzą dzielnicę Katowic: Wełnowiec-Józefowiec.
Do opracowania niniejszej historii posłużyły:
- Książki:
– Arkadiusz Puzio-Podrucki – „Hohenlohe – w Europie, na Śląsku, w Katowicach”
– Urszula Rzewiczok – „Dąb. Dzieje dzielnicy Katowic”
– Robert Borowy – „Wczoraj-dziś-jutro Kopalni Katowice-Kleofas” – 1997r.
– „60 lat poświęcenia kościoła św. Józefa Robotnika w parafii Józefowiec” - „Przystanek Józefowiec” – wydanie specjalne – zespół redakcyjny ks. Henryk, Jola, Ala, Ewa, Krysia, Marcin, Szymon, Piotr, Duszan.
- Źródła internetowe:
– Wikipedia
Zachęcamy do kontaktu wszystkich zainteresowanych wprowadzeniem zmian lub uzupełnieniem tekstu Historii Józefowca.